Dank voor het terugsturen van de formulieren. Een kleine 60% heeft gereageerd. Daarvan ook een aantal die pas sinds januari deelnemer waren. Wat mij betreft een goede respons.
Deelnemers die nog niet zo lang de lessencyclus volgden, gaven aan een goede indruk ervan te hebben. Een enkeling gaf aan dat vanwege persoonlijke omstandigheden geen tijd voor was en een ander sprak van te weinig discipline en weer iemand anders schreef dat hij alle lessen opneemt in een bestand om ze later in ‘alle rust’ te gaan bekijken. [zie actiepunt A]
De personen die de vragenlijst helemaal ingevuld hebben geven een positief beeld waarmee in blij ben. Ik zal van deze groep de verder evaluatiepunten benoemen.
Volgen van de paragrafen: Bijna iedereen altijd, een enkeling nagenoeg altijd en een bijna nooit.
De lessencyclus, opzet van paragrafen, de afsluiting met de kernpunten worden door bijna iedereen goed gevonden, een enkeling plaatst het kruisje rechts van het midden. Niemand geeft aan dat dit niet nodig of nuttig is.
Er zijn een paar deelnemers die zeggen dat in enkele paragrafen de lesstof te veel is (of iets teveel). Ook schrijven sommige deelnemers ook dat in een enkel geval de lessen te snel op elkaar volgen. [actiepunt B]
Bij de vraag over verwerkingsopdrachten geeft ongeveer 1/3 aan de opdrachten af-en-toe of nooit te maken. Een enkeling verklaart dat vanwege de tijdsfactor. Over de verwerkte opdrachten -die ik plaats- zegt ongeveer 2/3 dat nuttig te vinden en er ook regelmatig naar te kijken. Iemand schrijft, ik leer veel van anderen en de opmerkingen die je erbij schrijft. Ook schrijft een deelnemer het wel interessant te vinden om andere deelnemers beter te leren kennen. Weer iemand anders zou graag feedback willen hebben op het verbeteren van de foto’s. [zie actiepunt C]
Een punt van aandacht is de navigatie op de site. Er waren een stuk of vijf personen die hierover opmerkingen hebben gemaakt. [zie actiepunt D]
Niemand noemt (echt) slechte dingen van de lessencyclus. Van een collega bondsmentor kreeg ik een hele specifieke reactie over het niveau van de doelgroep in relatie tot de verschillende paragrafen. Ik zal naar aanleiding daarvan in deze evaluatie nog iets schrijven over de doelgroepen. [zie actiepunt E]
Op de vraag wat het meest positief aan deze lessencyclus is, kreeg ik veel plezierige antwoorden. Belangrijk vindt men dat het inspirerend is, er veel voorbeelden en aanvullingen zijn die erg inhoudelijk en verdiepend werken en dat het toegepast kan worden in het eigen werk. Ook dat in de opdrachten vaak teruggegrepen wordt naar eigen (archief)werk. Met de antwoorden op de laatste vraag (of men er wat aan heeft) kan ik verder op een blije manier, namelijk iedereen zegt er wat aan te hebben.
Naar aanleiding van de evaluatie ga ik een paar zaken toelichten en verklaren en sommige wat anders doen.
Actiepunt A
Iedereen kan op elke moment aan de slag en in eigen tempo. Het lijkt erop dat sommige zich laten leiden door het tijdstip en ritme waarin de lessen gepubliceerd worden. Op een of andere manier komen daarmee de twee uitgangspunten van de cyclus – a) starten wanneer je wilt en b) in je eigen tempo doorwerken – niet echt uit de verf.
Ten aanzien van het wel of niet maken van een opdracht is ook enigszins onduidelijk, zo blijkt uit de antwoorden. Wat mij betreft kan iedereen zelf bepalen
- wanneer een opdracht zinvol lijkt om te maken
- het zinvol lijkt om deze in te sturen (voor jezelf in relatie tot mogelijke feedback of om andere te informeren)
Ik plaats ingestuurde opdrachten (of het moet zijn dat men uitsluitend een persoonlijke reactie wenst). Wel zal ik kijken als de lijst heel lang wordt of ik mettertijd bepaalde verwerkingen ga verwijderen of ga verzamelen in een pdf waarnaar verwezen wordt.
In het kader van eigen verwerkingstempo en een eigen startmoment ben ik voornemens de gehele lessencyclus uit te gaan geven via een interactief E-boek. Inhoudelijk zal het niet zo anders zijn dan deze lessencyclus. Voor de verwerking van de opdrachten zoek ik dan de oplossing in het idee van een collectief platform. Eind zomer kom ik daar op terug.
Actiepunt B
Bij de opzet van een paragraaf laat ik me leiden door het onderwerp in die paragraaf en probeer daar een afgerond geheel aan te geven. Dan let ik minder op de ‘verwerkingstijd’. Ik probeer in het algemeen aan te houden dat een paragraaf tussen de 2 en 4 uur tijd in beslag mag nemen om het in die tijd te kunnen doorwerken.
Uitgaande van 1 paragraaf per twee weken acht ik dat acceptabel voor een verdieping in de fotografie. Ik ben niet geheel consequent geweest in het publiceren van de paragrafen. Een paar keer heb ik een paragraaf al na één week gepubliceerd. Dat zal ik niet meer doen.
Actiepunt C
Deelnemers hoeven zich zeker niet bezwaard te voelen als ze geen opdrachten maken of niet insturen, ook niet als dat af en toe wel of niet gebeurt. Mensen leren heel verschillend. De een vindt het heerlijk om de lessen te volgen met de voorbeelden en iemand anders vindt de verwerking van de opdrachten daarbij wenselijk dan wel essentieel.
In beginsel lever ik af en toe feedback op een verwerking, zeker niet altijd en zeker wil ik niet steeds vertellen wat anders zou moeten. Af en toe een kleine opmerking in die richting kan wel maar het moet niet te gek zijn. Ik denk dat als je naar de inzendingen van andere kijkt, je ook veel leert.
Een enkeling stuurt bij de opdracht een specifieke vraag (bijvoorbeeld over iets wat met techniek te maken heeft). Dan publiceer ik dat niet maar geef rechtstreeks (en directer) feedback aan die persoon.
Actiepunt D
Ik heb gekozen voor een bepaalde WordPress-site. Daar zit ik nu aan vast. Voor wat betreft de navigatie in paragrafen, opdrachten en lessen ben ik uitgegaan van het volgende idee. Ik publiceer paragrafen en (verwerkte) opdrachten in twee afzonderlijke menu-items bovenaan de site. Als ik alle paragrafen van één les heb gepubliceerd worden alle paragrafen en verwerkte opdrachten in de menustructuur van de LESSEN opgenomen. Ik doe dat zo om te laten zien welke paragrafen bij elkaar horen. Paragrafen die een bepaald aspect van de Documentaire Fotografie behandelen. Dus, ik kan er nu niet zo heel veel meer aan doen. Hopelijk vindt iedereen nu toch wel de weg….. in het land van DF.
Actiepunt E
De lessencyclus heb ik opgezet aan de hand van mijn lezing/workshop voor clubs over documentaire fotografie en de lezing over het maken van series. Die lezingen gaf (een geef ik straks weer nadat de ‘wereld opnieuw open is’) aan gehele clubs. Daarin zitten fotografen met verschillende belangstellingen, voorkeuren en fotografische ervaring, kennis en kunde. Kortom het niveau is verschillend. Op een avond voor zo’n groep lukt het wel om hier en daar wat extra toe te lichten als het nodig is, op basis van de respons die je krijgt. Bij zo’n digitale lessencyclus kun je niet reageren, nog sterker ik moet mijn werk al vele maanden eerder maken voordat ze gepubliceerd worden en jullie ‘als publiek’, ermee aan de slag gaan.
Ik heb als doelgroep voor ogen de fotografen die al een poosje bezig zijn met fotografie en graag wat meer willen weten over documentaire fotografie. Dus, de fotografen die al wel voldoende van hun camera afweten, iets van instellingen, techniek e.d. en ook wel iets van compositie en kleurgebruik. Uit ervaring weet ik dat het iemand kan zijn die pakweg een jaartje of wat fotografeert, enthousiast is en verder wil. Maar ook de gevorderde fotograaf zou iets van zijn gading in de lessencyclus moeten vinden. In de verschillende mentoraten en coaching trajecten die ik begeleid, merk ik dat de behoefte om verhalen te vertellen, juist ook bij die groep gevorderde fotografen, enorm groot is.
In deze paragrafen probeer ik dan ook een brede doelgroep ‘te bedienen’ waarbij het uitgangspunt is dat men geïnteresseerd is – meer wil weten over- in de documentaire fotografie. Deze brede groep (van enthousiaste starter tot gevorderde) wil ik bereiken door geen ‘vakjargon’ te gebruiken, een basiskennis in de fotografie als bekend te veronderstellen, de diepgang in de (documentaire) fotografie niet te schuwen en de leerstof met veel begrijpbare voorbeelden te larderen. Het ‘eindniveau’ zou zodanig moet zijn dat iedereen die de lessencyclus gevolgd heeft, in staat is een eigen documentair project op te zetten. De opdrachten bij elke paragraaf zijn er op gericht om iedereen binnen de brede doelgroep aan bod te laten komen. Ik zie dan ook dat juist in de verwerking van de opdrachten ‘grote verschillen’ zichtbaar worden. En dan hoop ik – denk ik – dat daar een lerend effect vanuit gaat, eigenlijk voor iedereen. Op basis van de huidige evaluatie lijkt dit oké.