O 3.1 Opdracht

Opdracht A: Selecteer 3 à 5 foto’s uit je archief waarvan je vindt dat die een (zekere) thematische samenhang hebben. Schrijf bij deze kleine collectie foto’s een kort verhaal (max 150 woorden is prima) dat volgens jou de lading dekt. Stuur de collectie en tekst naar me toe als je dat wilt natuurlijk. Dan plaats ik het bij de uitwerking van de opdrachten.

Opdracht B: Haal uit deze collectie één foto eruit waarvan je vindt dat die ook in een heel andere serie samenhangende foto’s zou kunnen worden geplaats. Omschrijf die thematische collectie (in tekst) of stel die collectie samen aan de hand van weer enkele foto’s (ook nu niet meer dan 5). Stuur op als je wilt dat anderen er ook kennis van kunnen nemen.

Roos

JOAN

Opdracht A: Deze serie laat Joan zien, een jonge vrouw met een leven vol emoties. Ze heeft het op veel momenten in haar leven erg moeilijk. Ze zoekt dan in automutilatie  haar weg, om die andere pijn minder te voelen. Op andere momenten van de dag is Joan die krachtige, jonge vrouw. Ze gaat keihard door met haar leven om er voor haar kind te kunnen zijn. Die wisselingen in haar gemoedstoestand zijn in het dubbelbeeld weergegeven.

Opdracht B: In de tweede serie zie je Joan weer als krachtige jonge vrouw. Ze heeft met haar kind een goede band en houdt van haar familie. Ze kiest haar rustmomenten  en je ziet hoe opgeruimd haar omgeving is. Zo lijkt haar leven een mooi voorbeeld voor iedereen.

Kees

OPDRACHT A

Veteranen dag is een eerbetoon aan Nederlandse veteranen, waarbij voor hen erkenning en waardering wordt geuit. Ze zijn trots op hun geschiedenis, maar de historie leek ze te zijn vergeten. Daarin kwam een beetje verandering door de instelling van veteranen dag in 2005.

Een van de eersten die ik fotografeer vertelt me ongevraagd: “Elk jaar is het een feestelijke dag, he weerzien van elkaar. Maar we staan ook stil bij hen die het leven lieten”

Zijn handen rusten uit op zijn wandelstok.

“Al kan niet zonder mijn stok, ik kom hier vrijwel ieder jaar.  Ik ben in 1918 geboren op Borneo in San Piet. In de oorlog zijn we uitgeweken naar Australi”.  Boven zijn trillende handen prijkt op zijn revers  trots het draaginsigne veteranen

Als ik me voorstel voordat ik de foto neem, noemt hij zichzelf  ‘ketelbinkie bij de koopvaardij’

Zijn vrouw vertelt: “Ooit begon hij als ‘ketelbinkie’ op het schip ‘Seabajak’  van de Rotterdamse Lloyd. In de oorlog zijn ze uitgeweken naar Engeland. Waar hij werd ingezet bij de troepentransporten van de geallieerden. Daar heeft hij zijn onderscheidingen ook aan te danken”.

Ik kijk haar aan. Alsof ze mij de niet gestelde vraag hoort begint ze met een antwoord: “Ik kom oorspronkelijk uit Schotland en ontmoette hem op een dansavond op uitnodiging van mijn vriendin. ‘A blind date’ zouden ze tegenwoordig zeggen. In begin zag ik het nog niet met hem zitten maar volgend jaar zijn we 60 jaar getrouwd”.

Hij vult haar aan: “Toen ik na jaren terugkeerde in Rotterdam had ik niet alleen mijn vrienden verloren, maar alle aangezichten uit mijn jeugd waren weg gebombeerd. Het beeld van Zadkine is me op het lijf geschreven. Het hart was uit mijn geboortestad geschoten.

Ik ben op vele plaatsen op de wereld geweest, en de armoede die ik zag deed me van mijn katholieke geloof vallen. Ja, ik werd zelfs links. Toch geloof ik in iets machtigs. Als je op zee zit in een orkaan besef dat er een sterker wezen moet zijn”.

Bert

openingsfoto serie ‘toeristische treinreis Ecuador’

Opdracht A. Treinreis voor toeristen op het hoogste spoortraject ter wereld in Ecuador genaamd de Duivelsneusrit in het Andesgebergte. Het was die dag erg mistig en bij een gedeelte van het traject ging de trein voor- en achteruit rijdend heen en weer langzaam de berg op. Bloedstollend! Onderweg bleef de trein geruime tijd stilstaan om de passagiers de gelegenheid te geven even een klein wandelingetje te maken. De machinist en zijn crew maakten van de gelegenheid gebruik even te rusten.

Opdracht B: De derde foto van serie A is in de nieuwe serie gebruikt als onderdeel om de mensen in beeld te brengen die bij het rijden van de trein betrokken waren. Zowel op als bij het spoor.

Wim

Toerisme bevorderende objecten

Met het boek “uit voorraad leverbaar” van Hans van der Meer in het achterhoofd (zie website) zie ik met een zelfde verbazing dat gemeentebesturen allerlei objecten plaatsen om toeristische plekken te laten voldoen aan de geldende normen van toerisme bevorderende eisen. Vaak lijkt het alsof met potjes restbudget initiatieven worden genomen om “leuke” objecten te plaatsen zonder dat er voldoende aandacht en geld beschikbaar is voor benodigd periodiek onderhoud. Ik krijg de indruk dat dezelfde adviesbureaus in alle gemeenten dezelfde adviezen geven. Of kijk ik teveel door de “lens” van door Hans van der Meer?

Ebrodelta, Spanje | © Wim Poland

Maar uitgaande van de laatste foto kun je ook heel eenvoudig een serie maken van bankjes op plekken waar niemand gaat zitten, maar dat heeft Karel Maat als eens op een prachtige manier gedaan … [Karel Maat (1934-2016) was een Nederlandse fotograaf, redacteur van fototijdschriften en bondsmentor van het centrum van Nederlandse vrijetijdsfotografie | DF redactie]

Carla

In 2015 is de vriendin van mijn vader overleden. Zij was 17 jaar jonger dan mijn vader en hoopte voor min vader zijn oude dag te zorgen. Dat is dus helaas niet gelukt. Mijn vader woonde in Emmen, ik in Woerden. Om voor hem te kunnen zorgen, hij was dementerend, heb ik een plekje in een verzorgingstehuis kunnen krijgen in Woerden.

Dit is de dag van zijn verhuizing. Er waren momenten dat hij zich de verhuizing realiseerde en mee hielp. Andere momenten zat hij in zijn eigen wereld.

Opdracht B

Ik heb de eerste foto uit de vorige serie geselecteerd en toegevoegd aan de tweede serie. Hiervan zou je ook kunnen denken dat het een serie over eenzame ouderen is.

Een heel mooi persoonlijk documentaire reeks. Foto 3 uit de eerste serie (de foto met het opengeslagen bed) vind ik ook een heel verhalend beeld ondanks dat de vader niet op de foto staat. En foto 4 uit de eerste serie is een heel sterke storytellende foto over de man die naar een nieuwe plek is gegaan. Daarbij is de pose en gezichtsuitdrukking veelzeggend. Ik ben van Carla ‘gewend’ dat ze veel in kleur werkt. In dit geval in zwart-wit met mooie grijstonen. Wellicht om nog iets meer van een dramatische gevoel in de serie te leggen of …. Ik ben wel benieuwd hoe de serie in kleur zou overkomen. Ik denk ook krachtig en misschien ook eigentijdser. Maar de keuze is altijd – ook nu – aan de fotograaf!

Peter

Behoorlijk bezig geweest met het spitten in het archief voor opdracht 3.1. Ik hoop dat ik het verschil in onderwerp en thema goed heb weergegeven. Het thema slaap lekker wil ik in de loop der tijd uitbreiden. Mijn onderwerp ‘de markt’.

Wil je cultuur van een land letterlijk en figuurlijk opsnuiven dan is één van de plekken “De Markt”. Je hoort de mensen om je heen praten in hun eigen taal. Je maakt hun manier van handelen en overleggen mee. Je ruikt de geur van het eten en ziet de producten die daar dagelijks gebruikt worden (of voor toeristen worden uitgestald). Je voelt je op een plaatselijke markt helemaal onder de bewoners van de plaats. Daarom ga ik er, als er ergens een markt is, graag naartoe. In de eerste (korte) serie zie je al duidelijk de verschillen in de sfeer en de mensen op de markt.

Bij de 4e foto (in deze presentatie|redactie DF) kwam ik op het idee om een serie te maken met het Thema “Slaap lekker”. Dit wordt een langdurig project, aangezien de mogelijkheden voor het maken van opnames bij dit thema niet altijd voor het oprapen liggen.

Bij het thema ‘slaap lekker’ zit je – als je niet oppast met de keuze van je foto’s – nog wel dicht bij een onderwerp. Ik denk dat alle drie de ‘slaapfoto’s’ (ook het portret van het kind) in de nabijheid van de markt zijn gemaakt. Bij het thema zou je juist ook in de suite van een ‘duur hotel’ of de slapende man/vrouw op het bankje in het park met joelende/spelende kinderen daaromheen….. Zelfs een foto van een lege platgevouwen kartonnen doos in de metrogang kan in het thema. De titel van het thema zou dan kunnen zijn ‘slapen kun je overal’. Dan wordt het nog meer een thema en wordt het meer en breder waardoor je een beschouwer meer kunt verrassen en prikkelen. ‘Slaap lekker’ is wat nauwer/kleiner dan ‘slapen kun je overal’ …. of ‘all sleep, everywhere’. Succes verder!

Trees

Afval: rijkdom of armoede ?

Sinds afgelopen najaar loop ik geregeld met een knijpstok en een plastic afvalzak door het bos bij mij in de buurt. Ik ben een Wijkheld, een vrijwillige zwerfvuilverzamelaar. Ik probeer me een beeld te vormen van de mensen die hun afval achteloos achter zich laten. Blijkbaar in de verwachting dat een ander wel de rotzooi opruimt, en ja, dat klopt. We leven in een georganiseerde wereld. In Nederland hebben we het geregeld, professioneel of vrijwillig.

We kennen de luxe van overdaad en het daarbij behorende restanten. Ik moet denken aan de landen die die luxe niet hebben. Afval is daar een onderdeel van het dagelijks leven, en komt niet voort uit rijkdom,  of van een feestje, maar het zijn tekenen van armoede. Waar zit bij ons de armoede? In het onvermogen te weten waar dit toe leidt of het vertrouwen dat een ander de rotzooi voor je opruimt?

Een mooie visuele en tekstuele beschouwing van Trees. Foto 4 vind ik een geweldige ‘met-de-neus-op-de-feiten-drukkende’ foto. Schrikbarend, toch!

Trees heeft de laatste foto nog in een andere serie geplaatst. “Een serie die gaat over
mannen die in hun werk of hobby gebruik maken van technische hulpmiddelen, voertuigen, groot of klein materieel. Onderhoud en reparatie horen daarbij.”

Wat mij betreft een puntje van overweging tot eventuele verandering als je met deze serie verder wilt gaan. De drie ‘machinerie-foto’s’ vormen inhoudelijk en visueel een mooie combinatie. De foto van de bladblazer en zeker de trekker op het land zijn net even anders. Ze hebben vooral visueel een andere benadering.

Margo

Nieuwe vrienden

Op peppelrode kom ik in contact met Nico en Toos. Nico zit in de Carrousel, een huiskamer binnen zorgcentrum Peppelrode waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, samen eten en/of koffie drinken.

Nico zit alleen en ik vraag of ik bij hem mag komen zitten. Samen drinken we koffie en op mijn vraag of hij al nieuwe vrienden heeft gemaakt binnen Peppelrode vertelt Nico dat het voor hem allemaal niet meer zo nodig hoeft.

Op dat moment komt Toos binnen en verschijnt er een glimlach op het gezicht van Nico. Ze zijn al 5 jaar met elkaar bevriend en ze drinken dagelijks koffie in de carrousel, Toos zorgt een beetje voor Nico, ze doet de suiker in de koffie.

Toos blijkt, ondanks dat ze slecht ziet en hoort, nog accordeon te spelen. Ik stel voor om samen naar haar kamer te gaan om eventueel daar nog wat foto’s te maken. Dit stuit op enige weerstand van Nico want hier zouden maar “praatjes” van kunnen komen.

OPDRACHT 3B Samen en alleen

Twee mensen zitten gezellig samen in de huiskamer van Peppelrode. Ze hebben plezier en praten met elkaar alsof het nooit anders is geweest. Maar op hun kamer, zijn ze helemaal op zichzelf aangewezen. Daar zijn ze alleen, omringd door spulletjes uit het verleden. Eenzaamheid is iets anders als alleen zijn zeggen ze. Op je kamer ben je alleen.

Frans

In 2014 heb ik samen met ‘n aantal andere fotografen meegewerkt aan een fotoproject “Kijk op PGB (Persoonsgebonden Budget)”. Elke fotograaf kreeg toegang tot een gezin of een persoon welke gebruikt maakt van PGB. De slechtziende vrouw en haar gezin heb ik ‘n aantal keren mogen bezoeken om een indruk te krijgen over hun leefsituatie.

Opdracht A: In de chaos van alledag is het voor eenieder moeilijk om een overzicht te bewaren. Zij zorgt voor een goede dagstructuur voor haar gezin, door tijdens de momenten waarop zij hulp nodig heeft deze in te roepen. Dit kan met het PBG, immers momenten van chaos zijn niet te plannen.

Opdracht B: Het samenstellen van ‘n aantal andere beelden, met behoud van één beeld, ontstaat er een andere weergave van het gezinsleven.

Wil

Opdracht A: Deze serie toont hoe de mobiele telefoons tegenwoordig ons in beslag nemen. In deze serie 5 vrouwen in Haarlem die geen oog meer hebben voor hun omgeving. Staan ook vaak gewoon stil in een looproute. Je ziet zelfs een man min of meer geïrriteerd kijken hoe de betreffende vrouw op de markt bezig is met haar telefoon. De eerlijkheid gebied te zeggen: het zijn trouwens echt niet alleen vrouwen die door hun telefoon in beslag worden genomen, ik had ook een aantal mannen gefotografeerd, qua beeld vond ik deze echter beter bij elkaar passen.

Opdracht B: Op een foto in opdracht A, viel mij de foto met de rode paraplu op. Om weer een hele nieuwe serie te maken heb ik gezocht in mijn archief naar rode paraplu’s en/of rode regenkleding. Dit vormt weer een geheel nieuwe serie met een hele andere sfeer.

Met deze twee serie laat Wil een mooi onderscheid zien in de benadering of het doel waarmee de serie gemaakt is. In de eerste serie gaat het om de betekenis ‘aandacht voor de mobiel en je omgeving is even niet zo belangrijk’. Een maatschappelijk verschijnsel, soms zelfs met kwalijke gevolgen. Denk maar aan appen in het verkeer of je mobiel om de haverklap bekijken tijdens een klassikale les of tijdens het gezamenlijke etentje. De betekenis in de eerste serie is verhalend over een ‘maatschappelijk of sociaal (hedendaags)’ fenomeen. In serie twee is een kleur het uitgangspunt om de ‘boel’ bij elkaar te brengen. Kleur is beeldend middel en niet zozeer een inhoudelijk aspect. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld compositorische aspecten/middelen, scherptediepte of contrasten in (een serie) foto’s. Series kunnen in beginsel gebaseerd zijn op esthetische aspecten of op inhoudelijke. Vaak is er sprake van combinatie en speelt één van de twee wellicht een meer bepalende rol. Dat alles heeft te maken met wat de fotograaf tot uitdrukking wil brengen en wat voor hem of haar het belangrijkste is om te laten zien.